Raadslid Ineke Dezentjé Hamming over het CSR Advies inzake kabinetsreactie WRR-rapport en korte Citrix-evaluatie

Welkom. Kunt u zich kort voorstellen?
Ik ben Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter van FME...
dat is de ondernemersorganisatie voor de technologische sector, met 2200 leden.
Namens FME ben ik lid van de Cyber Security Raad.
Vorig jaar heeft de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid...
het rapport over digitale ontwrichting gepubliceerd.
Hierin stelt de WRR dat Nederland zich beter moet voorbereiden...
op digitale ontwrichting.
De minister van Justitie en Veiligheid heeft maatregelen aangekondigd...
om beter voorbereid te zijn op digitale ontwrichting.
Waarom komt de Raad met een reactie hierop?
Het is ontzettend belangrijk dat we maatregelen treffen...
want we zijn vreselijk kwetsbaar op het gebied van cyber security.
En als de coronacrisis ons één ding heeft geleerd...
is het dat wij de dingen die van ons zijn echt moeten beschermen.
Mensen hebben sociale contacten op afstand, werken en leren op afstand...
en daarmee word je natuurlijk een enorme prooi voor cybercriminelen.
Wat mij betreft gaat dit rapport dus niet ver genoeg.
En daar vraag ik aandacht voor. Het moet sneller en intensiever...
en ook moet bijvoorbeeld het MKB erbij worden betrokken.
Wat vind de Raad dat er moet gebeuren als aanvulling op de maatregelen?
Wat mij betreft is hier het credo:'Delen is het nieuwe hebben.'
Er moet zo snel mogelijk...
een landelijk dekkend stelsel van informatieknooppunten komen...
dat niet alleen voor de vitale sector bereikbaar is...
maar juist ook voor de niet-vitale sectoren en het MKB.
Dat is ontzettend belangrijk.
Het tweede is dat er veel meer geoefend moet worden, publiek-privaat.
Het is ontzettend belangrijk om elkaar te leren kennen...
dus niet alleen departementen onderling, maar zeker ook het bedrijfsleven.
Dat is cruciaal.
Je moet vertrouwen in elkaar krijgen, maar je moet ook met elkaar oefenen.
Dat is heel belangrijk.
Tot slot denk ik dat er standaardevaluaties moeten komen...
van incidenten met een grote maatschappelijke impact.
Dat biedt veel informatie en is een basis om verder op te borduren.
Kunt u tot slot een voorbeeld uit de eigen praktijk geven...
van het belang van oefenen?
Het oefenen is cruciaal.
Een aantal bedrijven uit onze achterban deed zelfs mee aan een NAVO-oefening.
Op dit punt werken we samen met Defensie.
Dat waren echt eyeopeners, voor de bedrijven, maar ook voor Defensie.
Je leerde elkaar kennen, elkaars zwakheden en kwetsbaarheden.
Dat is natuurlijk cruciaal als je je cyberweerbaarheid wil vergroten.
Dit is dus essentieel en ook hier zeg ik weer: 'Delen is het nieuwe hebben.'