Handreiking ‘Toetsingskader digitale autonomie en cybersecurity’ beschikbaar gesteld
Op dinsdag 28 september 2021 heeft de Cyber Security Raad (hierna de raad) de handreiking ‘Toetsingskader digitale autonomie en cybersecurity’ online beschikbaar gesteld en overgedragen aan de directeuren-generaal van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Economische Zaken en Klimaat (EZK) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), namens het ministerie van Justitie en Veiligheid. Zij zullen in de komende maanden een praktische doorvertaling van de handreiking maken.
De handreiking vloeit voort uit het eerdere CSR Advies ‘Nederlandse Digitale Autonomie en Cybersecurity'. In dit advies stelt de raad dat onze digitale autonomie onder druk staat en dat raakt het hart van de Nederlandse samenleving; de cyberdreigingen nemen toe en we worden steeds afhankelijker van de digitale infrastructuur die in handen is van een aantal grote buitenlandse marktspelers. Dit kan grote gevolgen hebben voor ons vermogen om autonoom beslissingen te nemen. Digitale autonomie moet daarom volgens de raad op het hoogste politieke en ambtelijke niveau worden belegd, vanuit een integrale visie op cyberweerbaarheid. Er moet gericht geïnnoveerd worden en cyberweerbaarheid moet door de overheid en het bedrijfsleven vanuit het soevereiniteitsperpectief worden aangepakt. Uitgangspunt daarbij dient te zijn: sterk in eigen huis, sterk in Europa, sterk in de rest van de wereld. Een van de adviezen die de raad heeft gegeven, is het implementeren van een toetsingskader digitale autonomie cybersecurity.
After-thought
Het toetsingskader kan een grote bijdrage leveren aan het (op voorhand) inschatten van mogelijke risico’s voor digitale autonomie en cybersecurity. Het schept de mogelijkheid om hier tijdig en in samenhang te anticiperen op deze risico’s. Alleen zo kan worden voorkomen dat soevereiniteit een after-thought blijft. In opdracht van de raad hebben onderzoekers Freddy Dezeure en Paul Timmers vanuit hun wetenschappelijke visie deze versie van de handreiking geschreven. Beide onderzoekers hebben in opdracht van de raad ook de studie ‘Nederlandse Strategische Autonomie en Cybersecurity’ uitgevoerd dat ten grondslag lag aan het advies van de raad over digitale autonomie.
Praktische doorvertaling
Vanuit de ministeries van BZK, EZK en JenV wordt in samenwerking met TNO en The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) in de komende maanden verder gewerkt aan een praktische doorvertaling van deze handreiking. Naar verwachting wordt deze versie in het eerste kwartaal van 2022 gepubliceerd.