CSR Advies ‘Nederlandse Digitale Autonomie en Cybersecurity’ overhandigd aan demissionaire leden van het kabinet

Nieuwsbericht | 21-06-2021 | 11:39

Het CSR Advies 'Nederlandse Digitale Autonomie en Cybersecurity' is een verdiepend advies op het onlangs gepubliceerde CSR Adviesrapport ‘Integrale aanpak cyberweerbaarheid’, waarin is gesteld dat cyberweerbaarheid chefsache moet zijn. Datzelfde geldt voor digitale autonomie. De raad wil dat dit op het hoogste politieke en ambtelijke niveau wordt belegd, vanuit een integrale visie op cyberweerbaarheid, bij voorkeur op het niveau van de ministerraad. De groeiende digitale afhankelijkheden en het belang van cyberweerbaarheid gaan immers hand in hand. De eerste reactie van de demissionaire kabinetsleden stemt de raad positief. Daarmee komt de realisatie van een van de belangrijkste onderdelen uit het advies een stap dichterbij: dat in een nieuw kabinet cyberweerbaarheid ook echt chefsache is.

Ultieme uitdaging

Digitale autonomie raakt immers het hart van onze rechtstaat en daarmee het fundament van onze samenleving. Het is een complex en urgent vraagstuk dat een belangrijk onderdeel is van een integrale aanpak voor cyberweerbaarheid, inclusief de noodzakelijke investeringen conform het eerdere advies hierover van de raad. Het CSR Advies ‘Nederlandse Digitale Autonomie en Cybersecurity’ gaat specifiek in op het onderdeel digitale autonomie en cybersecurity. De ultieme uitdaging is: hoe behouden we als Nederland ook in de digitale wereld controle over onze democratie, rechtstaat en economisch innovatiesysteem met behoud van een open economie.

Sterk in Europa, sterk in de rest van de wereld.

De raad drukte de bewindspersonen tijdens de overhandiging op het hart dat Nederland in de digitale wereld zeggenschap moet houden over essentiële economische ecosystemen en democratische processen. De raad ziet dat bij de EU digitale autonomie zeer hoog op de agenda staat, maar dat dit in Nederland nog onvoldoende het geval is. Cybersecurity wordt tot nog toe vrijwel niet vanuit het bredere perspectief van strategische autonomie aangepakt. Dat moet echt anders en daarom komt de raad met dit advies. De bewindspersonen is verteld dat als we in Europa een gesprekspartner willen zijn, we op nationaal niveau een aantal stappen zullen moeten zetten. Uitgangspunt daarbij dient te zijn: sterk in eigen huis, sterk in Europa, sterk in de rest van de wereld.

Functioneren en vertrouwen rechtstaat

De relatie tussen digitale autonomie en het functioneren van en vertrouwen in de rechtstaat is door de raad ook expliciet benadrukt. Zo moet de staat controle houden over het verkiezingsproces. Dat kan en mag niet geïnfiltreerd en of gemanipuleerd worden door vreemde mogendheden.

Toetsingskader

Het is volgens de raad verder ook van belang dat beleid- en wetgevingstukken gericht aan de ministerraad structureel mede vanuit het soevereiniteitsperspectief worden voorbereid. Daarom laat de raad een toetsingskader ontwikkelen. De raad wil dat dit toetsingskader voor beleidsontwikkeling en wetsvoorbereiding breed beschikbaar wordt gesteld. Kortom, digitale autonomie mag geen inzicht achteraf blijven. De risico´s moeten tijdig op ons netvlies staan.

Onderwijs en onderzoek

Tijdens de overhandiging adviseerde de raad de demissionair minister van OCW om in samenwerking met de belangrijkste stakeholders niet langer te wachten met de kennisontwikkeling en kennisbehoud met betrekking tot het cyberdomein. OCW is ook opgeroepen om hoogwaardig onderwijs en onderzoek te stimuleren zodat ons land over een stevige kennispositie en voldoende gekwalificeerd personeel kan beschikken.